Serbest Piyasa Kime Serbest?

Serbest Piyasa Kimin İçin Serbest?

Amerika, mali piyasaları kullanarak kriz öncesinde yapay bir talep artışı yarattı. Sistem, harcamanın artmasına yöneliktir. Normalde harcamanın reel satınalma gücü ile sınırlı olması gerekir. Ama kapitalist piyasa mekanizmasının kimilerine kazandırılabilmesi için, bu sınırların kat kat aşılması kaçınılmazdır.

 

- Mali piyasalar, satınalma gücü kısıtlı olan kesimleri de güçlerinin üzerinde harcamaya yönelttiler.

 

- Küresel sistemdeki, başkalarının satın alma gücü de kullandırıldı”.

 

- Türkiyede, kredi kartları ile, insanlara satın alma güçlerinin üzerinde harcama yaptırılması benzeribir mekanizma işletildi.

 

İlk başta bankalar, mal ve hizmet satan şirketler, bol bol reklam alan medya kuruluşları kazançlı görünüyorlar. Herkes halinden memnundur.

 

- Canlı ve bu canlılık yüzünden spekülatörleri cezbeden bir piyasa

 

- Hormonlu olarak sağlanan yüksek büyüme hızları Ve sonra patlayan balonlar. Türkiyedeki balon Amerikadaki krizden çok önce patladı. Bunu, oligarşinin piyasasında değil, köylünün, işçinin, esnafın, memurun satın alma gücünde gördük. İşsizlik son iki yıldır artmaya başlamıştı. KOBİler yavaş yavaş eriyorlardı.

 

Türkiyedeki serbest piyasanın düzeni de, uluslararası ekonomi karşısındaki konumu da ekonomiyi çökertmeye yönelik çalıştı, çalışıyor”.

 

- Sanayide, tarımda yatırım yapılmadı. Yapılanlar, ya arazi rantına, ya da ithalata yönelik yatırımlar”.

 

- Yerli sanayiciler fabrikalarını sattı veya yıkarak, alışveriş merkezi açtı.

 

- AKP iktidarı döneminde 50 milyar dolarlık kamu tesisi özelleştirildi, elden çıkarıldı. Şimdi sıra ormanlara geldi.

 

- Türkiye piyasası, AB ile yapılan tek yanlı anlaşmalar sonucu, AB ve Batı kapitalizmi tarafından yönetilen bir arka bahçe konumuna sokuldu.

 

Türkiye bugün imalat sanayii ürünleri ithalatında dünyada en düşük vergiyi, Gümrük Birliği yükümlülüğü yüzünden uyguluyor(*). Yönetimler haksız rekabet koşullarını elleriyle hazırlıyorlar”.

 

Buna karşılık Türkiyede enerji fiyatları dünyanın en yüksekleri arasında. Plan yok, program yok, altyapı desteği yok. Politikasızlık politikası, özellikle seçilmiş gibi.

 

AB, 1993te adını ATden ABye dönüştürüp tam bütünleşmeye karar verince belgelerine şunu yerleştirmiş: Bazı ülkeler tarımdan sanayiye geçerek bizimle rekabete başladılar; bunun telafisi için gerekli önlemleri almak zorundayız(**).

 

Kastedilen Asya kaplanlarıydı. Batı kapitalizmi uluslararası piyasalarda rakip istemez, engellemek için gereken her şeyi yapar. Serbest piyasa, sadece kendilerine özgürlük veren bir yaklaşım içinde algılanır.

 

2000’li yıllardatarife dışı engellemeleri, en yoğun olarak AB ve ABD uyguluyor.

 

AKP’nin politikasızlığı mı?

 

Batı ülkeleri ile karşılaştırıldığında politikasızlıkgibi görülen iktidar uygulamalarının gerisinde, farklı bir politikanın bulunduğunugörüyoruz.

 

Evet bir makro (ulusal) plan ve politika yok ama, uygulamalarda ilginç bir ortak çizgi bulunuyor. Bu duruş, ABD ve ABnin talepleri ile örtüşmektedir. Nedir bunlar?

 

- Her şeyin özelleştirilmesi veişlerin piyasaya devredilmesi.

 

- AB süreci adı altında, Türkiyenin ABye bağlanması. Aynı şekilde, IMF ve Dünya Bankası ile bağımlılığı öngören bir ilişki düzenininkurulması.

 

- Batı kapitalizminin dev tekellerine çok özel olanakların sunulması.

 

Bu sayılanlar bir bütünün parçalarıdır ve AKPnin, çok özel bir politikasının bulunduğunu gösteriyor.

 

(*) World Development Indicators, World Bank, 2008, sayfa 340-341

 

(**) International Economics Theory and Policy, P. R. Krugman and Maurice Obstfeld, Longman, 1997

 

www.istanbul.edu.tr/iktisat/emanisali

Türkçe Karşılığı Nedir?
 

TÜRKÇESİNİ BUL

Dilimize giren yabancı sözcüklere Türkçe karşılık bul,
Türkçesi varken yabancısını kullanma...
Aradığınız sözcük:

Türkçesi Varken
 
 
Bu Güne Kadar 51739 ziyaretçi Uyandı
TurkeyRank.Com - Pagerank Servisi Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol